Τρίτη 1 Οκτωβρίου 2013

Ανθρώπινα δικαιώματα


                  
Ο όρος ανθρώπινα δικαιώματα:  πρόκειται για τις φυσικές και κατοχυρωμένες από το νόμο δυνατότητες και αξιώσεις του ανθρώπου να μπορεί να διασφαλίζει το σεβασμό της προσωπικότητάς του και να δημιουργεί τις κατάλληλες για την αξιοπρεπή διαβίωσή του συνθήκες.


Η διάκριση των δικαιωμάτων

Ø      ηθικά : προέρχονται από τον άγραφο ηθικό νόμο και διατηρούν τις ισορροπίες στη συμπεριφορά και τη ζωή του ατόμου.
Ø      νομικά: προέρχονται από το γραπτό δίκαιο και λειτουργούν σε     υποχρεωτική βάση.
                  ατομικά δικαιώματα: προβλέπονται από το Σύνταγμα για όλα
                                                     τα άτομα της οργανωμένης κοινωνίας
                                                     και καθορίζουν τις προσωπικές ελευθε-
                                                     ρίες όπως ελευθερία έκφρασης και
                                                     λόγου, ανεξιθρησκεία, ελευθερία του
                                                     συνεταιρίζεσθαι, το δικαίωμα της
                                                     εργασίας, της δημιουργίας οικογένειας,
                                                     της ιδιοκτησίας, της μόρφωσης κ.τ.λ.

                   πολιτικά δικαιώματα: τα δικαιώματα συμμετοχής στη νομική,
                                                       πολιτική και δικαστική εξουσία όπως
                                                       το δικαίωμα του εκλέγειν και του
                                                       εκλέγεσθαι.
                                                                                                                                             
                    αστικά δικαιώματα: καθορίζονται από το αστικό και διεθνές
                                                     δίκαιο και σχετίζονται με τα δικαιώματα
                                                    στην ιδιωτική ζωή.


Φαινόμενα καταπάτησης ανθρωπίνων δικαιωμάτων

Ø      η υποβάθμιση της ποιότητας ζωής όπως προκύπτει από τη ζωή στα αστικά κέντρα και την καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος με τη σύγχρονη εμφάνιση προβλημάτων ως συνέπεια αυτής της υποβάθμισης όπως ανεργία, οικονομική εξαθλίωση, αναγκαστική εργασία (π.χ. εργασία ανηλίκων), φαινόμενα κοινωνικής παθογένειας κ.τ.λ.
Ø      η απουσία κρατικής μέριμνας για ίσες μορφωτικές ευκαιρίες, ιατρική και νοσοκομειακή υποδομή, αξιοκρατική αντιμετώπιση των πολιτών.
Ø      η αναβίωση ρατσιστικών αντιλήψεων τόσο απέναντι σε εθνικές μειονότητες όσο και σε κοινωνικές ομάδες όπως γυναίκες, άτομα με ειδικές ανάγκες κ.τ.λ.
Ø      η καταδίκη σε θάνατο για πολιτικούς ή οικονομικούς λόγους και ο βασανισμός των ανθρώπων σε διάφορα μέρη της γης για τους ίδιους λόγους ή μέσα στο πλαίσιο πολεμικών συρράξεων.
Ø      η σπίλωση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας με φαινόμενα λασπολογίας, σκανδαλοθηρίας, πλύσης εγκεφάλου και αποπροσανατολισμού μέσα από τα ΜΜΕ.
Ø      η υποβάθμιση του πολιτιστικού περιβάλλοντος και η ανάπτυξη προϊόντων υποκουλτούρας.


Οι αιτίες καταπάτησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων

Ø      το χρησιμοθηρικό πνεύμα της σύγχρονης εποχής και η θεοποίηση των υλικών αγαθών έχουν οδηγήσει στην εμπορευματοποίηση των ανθρωπίνων σχέσεων και την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο.
Ø      ο εγωκεντρισμός και οι ψευδαισθήσεις ευτυχίας που παρέχει ο σημερινός κόσμος λειτουργούν ενθαρρυντικά προς την κατεύθυνση της καταπάτησης των δικαιωμάτων του άλλου.
Ø      η κρίση θεσμών που είναι υπεύθυνοι για τη διάπλαση της προσωπικότητας και την παροχή υγιών προτύπων όπως η οικογένεια, η παιδεία, το ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον.
Ø      η κρίση των πολιτικών συστημάτων και η εφαρμογή μακιαβελικών αρχών (μακιαβελισμός: η διδασκαλία του Μακιαβέλι για άσκηση της πολιτικής εξουσίας χωρίς ηθικούς φραγμούς) που επιβάλλουν αυταρχικά καθεστώτα και οδηγούν στην καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Ø      τα φαινόμενα της αλλοτρίωσης, της προσωπικής υπεροχής και της φαυλότητας που χαρακτηρίζουν την άσκηση πολιτικής εξουσίας σε διάφορες μορφές της.
Ø      η έλλειψη ανθρωπιστικής παιδείας με αποτέλεσμα τον παραλογισμό, την επικράτηση επιθετικών ενστίκτων και τη μαζοποίηση.


Οι τρόποι αντιμετώπισης του φαινομένου

Ø      η ανάπτυξη μιας πολύπλευρης προσωπικότητας μέσω της παιδείας, που θα αναγνωρίζει την αξία του άλλου ανθρώπου και θα αποτρέπει την υποταγή στα άγρια ένστικτα και τη διάπραξη επίμεμπτων πράξεων.
Ø      προσπάθεια των φορέων κοινωνικοποίησης για να γαλουχήσουν τους νέους με αξίες και αρχές που θα τους οδηγούν στην πνευματική εγρήγορση και διεύρυνση
Ø      η απόκτηση συλλογικής συνείδησης  ώστε να ξεπεραστεί ο ατομικισμός και να προταθεί το κοινωνικό συμφέρον.
Ø      η απομάκρυνση από ευτελείς αξίες και συμπεριφορές όπως ο υλισμός και ο καταναλωτισμός και η ενίσχυση ηθικών αξιών που στοχεύουν στην ανάδειξη της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και του αλληλοσεβασμού.
Ø      η ανάληψη πρωτοβουλιών τόσο από πολιτικούς φορείς με στόχο ένα κράτος δικαίου όσο και από τους διεθνείς οργανισμούς με στόχο την εξύψωση των ανθρωπιστικών ιδανικών.
Ø      Η πολιτιστική ανύψωση και ο εξευγενισμός των ανθρώπων μέσα από τις αισθητικές αξίες και την επαφή με το Ωραίο ώστε να αποτελέσει ο άνθρωπος αξία πραγματική και όχι απαξία με τη μορφή ενός θηρίου.


Απόψεις


α) «Όλοι οι άνθρωποι έχουν δικαίωμα σε μια υγιή και παραγωγική ζωή σε αρμονία με τη φύση»  (Διακήρυξη του Ρίο, 1992)

β) «Μιλώ σοβαρά, όταν προτείνω να απομείνουμε δικαιώματα στα δάση, στους ωκεανούς, στα ποτάμια και στα άλλα «φυσικά αντικείμενα», στην πραγματικότητα στο φυσικό περιβάλλον ως σύνολο»  (Christopher  Stone).


Συγκριτικός σχολιασμός :  και οι δύο απόψεις εντάσσονται στο πλαίσιο του ευρύτερου οικολογικού προβληματισμού των ημερών μας.
Η πρώτη άποψη, θέτοντας τον άνθρωπο στο κέντρο του ενδιαφέροντός της, μιλάει για το δικαίωμά του να ζει αρμονικά με τη φύση και να μπορεί να παράγει μέσα σε ένα υγιεινό φυσικό περιβάλλον.
Η δεύτερη άποψη, στρεφόμενη προς τη σημασία της ίδιας της φύσης, αναφέρεται στην αναγκαιότητα των φυσικών οργανισμών να υπάρχουν πέρα από τις ανθρώπινες παρεμβάσεις και δραστηριότητες.
Γίνεται φανερό ότι, αν δούμε την πρώτη άποψη από πρακτική σκοπιά, θα κατανοήσουμε ότι πρόκειται για μια ανειλικρινή θεώρηση του ζητήματος, αφού το ανθρώπινο συμφέρον γίνεται ο γνώμονας και το κριτήριο για την αποτίμηση των πάντων και το βάρος δίνεται στην επιπλέον υποταγή της φύσης στις ανάγκες του ανθρώπου και άρα στην περαιτέρω καταστροφή της για την ικανοποίηση των συμφερόντων του. Κατά συνέπεια, η δεύτερη άποψη κρίνεται συνεπέστερη προς την ανάγκη αναγνώρισης της φύσης ως σταθερής αξίας πέρα από τις σκοπιμότητες του ανθρώπινου συμφεροντολογικού παρεμβατισμού.`

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου