Τρίτη 1 Οκτωβρίου 2013

Ανθρώπινα δικαιώματα

Η αναγνώριση και ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων

            Ο βαθμός σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων υπήρξε πάντοτε το ασφαλέστερο κριτήριο της ποιότητας κάθε κοινωνίας. Κατ’ επέκταση, χρέος της κοινωνίας είναι ο σεβασμός, η αναγνώριση και η προστασία των δικαιωμάτων των πολιτών που ζουν μέσα σ’ αυτή.
            Αλλά και σε ατομικό επίπεδο, κάθε πολίτης οφείλει να σέβεται όχι μόνο τα δικαιώματα των ανθρώπων που βρίσκονται σε άμεση σχέση με αυτόν, αλλά και τα δικαιώματα των προσώπων εκείνων που δεν έχουν καμία σχέση και εξάρτηση μαζί του, εμπίπτουν όμως στη χριστιανική έννοια του πλησίον.
            Ο άνθρωπος, γενικά, οφείλει να σέβεται το συνάνθρωπό του, στο βαθμό που ο ίδιος θα ήθελε να τον σεβαστούν, κάνοντας πράξη αυτό που πολύ εύστοχα είπε κάποτε ο Καζαντζάκης: «Αγάπα τον άνθρωπο, γιατί είσαι εσύ». Αν ο καθένας από μας βλέπει μέσα στον άλλο τον ίδιο του τον εαυτό, τότε είναι βέβαιο ότι πολλές παρανοήσεις και αδικίες δε θα έχουν λόγο ύπαρξης, ενώ τα ανθρώπινα δικαιώματα θα είναι σεβαστά, και κανείς δε θα διανοείται να τα παραβιάσει.
            Τα ανθρώπινα δικαιώματα, βέβαια, κατοχυρώνονται και προστατεύονται από Συντάγματα, από Καταστατικούς Χάρτες Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, που έχουν περίτεχνα φιλοτεχνηθεί από Διακηρύξεις άφθονες και από Διεθνείς Οργανισμούς. Παρ’όλα αυτά, εκατομμύρια άνθρωποι στερούνται την ελευθερία τους, και σε πολλές μάλιστα περιπτώσεις τις πιο στοιχειώδεις εκφράσεις της.
            Από την άλλη, αιμοσταγείς τύραννοι αυτοαποκαλούνται προστάτες και σωτήρες των λαών· εξανδραποδιστές αυτοδιορίζονται τιμητές της ελευθερίας· μεγαλόσχημοι απατεώνες, καταπατητές και καταχραστές, μιλούν για τον τίμιο μόχθο και την ιερότητα της ιδιοκτησίας· και έμποροι των ιερών και των οσίων, για ευσυνειδησία και συνέπεια. Ακόμα και σήμερα υπάρχουν μέρη στα οποία η επιβολή δικτατορικών καθεστώτων εμφανίζεται ως σωτήρια λύση ή ως έκφραση δημοκρατικής διακυβέρνησης της χώρας, όπως επίσης περιοχές που έχουν κατακτηθεί και βρίσκονται υπό κατοχή, όπως η μαρτυρική Κύπρος.
            Στις περιοχές αυτές, η άσκηση ψυχολογικής βίας, οι διώξεις και οι συλλήψεις, οι κρατήσεις, οι φυλακίσεις, τα βασανιστήρια, η τρομοκρατία, η παραβίαση του οικογενειακού ασύλου και η κατάργηση. Τελικά, του δημο0κρατικού πολιτεύματος καταρρακώνουν την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και καταργούν κάθε έννοια ισηγορίας, ισονομίας και ισοπολιτείας.
            Δυστυχώς, ακόμα και σε χώρες με δημοκρατική διακυβέρνηση, σε χώρες του λεγόμενου πολιτισμένου κόσμου, γίνονται καθημερινά παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Διότι για ποια προστασία ανθρωπίνων δικαιωμάτων μπορεί να γίνεται λόγος , όταν τα τσιμεντένια μεγαθήρια στερούν τον ήλιο και τον αέρα από τα παιδιά, όταν η απληστία του χρήματος δε μας επιτρέπει να ανασάνουμε και δεν αφήνει τον παραμικρό χώρο για την ψυχαγωγία των παιδιών και την άθληση των νέων, όταν εξαιτίας του νέφους των μεγάλων πόλεων γεμίζουν καθημερινά τα νοσοκομεία μας από ασθενείς, όταν βάναυσα υποβαθμίζεται και αλλοιώνεται το περιβάλλον και η ποιότητα της ανθρώπινης ζωής;
            Για ποια ανθρώπινα δικαιώματα και προστασία τους μπορούμε να μιλάμε, ακόμα και σε αυτές τις δημοκρατικές χώρες, όταν υπάρχουν εκατομμύρια άνεργοι και άστεγοι, όταν εκατομμύρια άνθρωποι πεινούν και μένουν αναλφάβητοι, ή όταν η άντληση υλικών αγαθών είναι, τις περισσότερες φορές, αποτέλεσμα εκμετάλλευσης, απάτης, νοθείας και δωροδοκίας;
            Συνεπώς, δεν αρκούν μόνο τα Συντάγματα και οι Διακηρύξεις για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Είναι απαραίτητο, πέρα από τις οποιεσδήποτε διακηρύξεις, να παρέχεται στον κάθε πολίτη η δυνατότητα να ζει άνετα και ελεύθερα μέσα σ’ ένα περιβάλλον  πολιτισμένο, ανθρώπινο και ευχάριστο, όπως είναι επίσης απαραίτητο να εξασφαλίζεται σ’ αυτόν η σωστή παιδεία, η ολοκληρωμένη και αποτελεσματική δημόσια περίθαλψη και, γενικότερα, μια ανεκτή ποιότητα ζωής. Μόνο έτσι θα μπορούμε να μιλάμε για πραγματική προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των ελευθεριών του πολίτη.

                                                          Δημόπουλος κ. ΤΑ ΝΕΑ, 11-12-1998

Θέματα για επεξεργασία

1. Να γράψετε την περίληψη του κειμένου σε 90-110 λέξεις.
2. «Ο βαθμός σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων υπήρξε πάντοτε το ασφαλέστερο κριτήριο της ποιότητας κάθε κοινωνίας». Να αναπτύξετε την περίοδο σε μια παράγραφο 80-100 λέξεων.
3. Γιατί ο άνθρωπος οφείλει να σέβεται το συνάνθρωπό του;
4. Τι επικαλούνται τα τυραννικά καθεστώτα προκειμένου να καταπατήσουν τα ανθρώπινα δικαιώματα;
5. Ποια στοιχεία καταδεικνύουν ότι τα ανθρώπινα δικαιώματα καταπατούνται ακόμη και σε δημοκρατικές πολιτείες;
6. «Τα ανθρώπινα δικαιώματα … Οργανισμούς» (§4). Να μετατρέψετε την παθητική σύνταξη σε ενεργητική.
7. Ποιο τρόποι πειθούς χρησιμοποιούνται στις §7 και §8;
8. Να καταγράψετε τη θέση του συγγραφέα στο κείμενο.
9. Να δώσετε συνώνυμα των παρακάτω λέξεων:
εμπίπτουν, διανοείται, εξανδραποδιστές, καταρρακώνουν.
10. Η αξιοπρέπεια του ανθρώπου είναι η βάση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Πολλές σύγχρονες κοινωνίες αποδέχονται ότι όλοι οι άνθρωποι έχουν το δικαίωμα στο σεβασμό και στην ίση μεταχείριση, ανεξάρτητα από τη φυλή τους, το φύλο ή την κοινωνική τους θέση.
Σε μια ομιλία σας (500 λέξεων) στη Βουλή των Εφήβων να δείξετε αν τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι πράγματι σεβαστά ή αν αποτελούν απλώς διακηρύξεις.


Παιδική εκμετάλλευση

            Η είδηση δε συγκίνησε κανένα. Οι εφημερίδες, τα κόμματα και οι πασών αποχρώσεων προοδευτικοί ήταν απασχολημένοι με το να αναλύουν το μήνυμα των εκλογών και έτσι δε βρήκαν την ευκαιρία ούτε να αναλύσουν ούτε να καταγγείλουν ότι στην Κωνσταντινούπολη παιδάκια 10-12 ετών ράβουν τα τζιν Benetton με μεροκάματο 200 δρχ. την ημέρα. Κανένας δε φώναξε για σκάνδαλο, γιατί φαίνεται ότι οι πολιτική στην εποχή της παγκοσμιοποίησης δεν έχει τίποτε να πει για την παγκοσμιοποίηση της εκμετάλλευσης των παιδιών. Το θέμα – αν δεν της φαίνεται φυσιολογικό – δεν την απασχολεί. Στην εποχή μας σκάνδαλο είναι ότι πέφτει το χρηματιστήριο και όχι ότι κάθε λεπτό πεθαίνουν 25 παιδιά από ασιτία. Ότι 250 εκατομμύρια αγοράκια και κοριτσάκια σε όλον τον κόσμο ηλικίας 5-14 χρονών δουλεύουν 14-16 ώρες την ημέρα δένοντας κόμπους σε χαλιά, στρίβοντας φύλλα καπνού, κόβοντας σπίρτα. Ότι παιδάκια παραμορφώνουν τα χέρια τους ράβοντας μπάλες, κόβοντας διαμάντια, παραμορφώνουν τα πόδια τους δουλεύοντας σε υαλουργίες, σε νταμάρια ή κάνοντας τους βαστάζους στις αγορές … ότι παιδάκια ξεφορτώνουν τούβλα στο Νεπάλ για 70 δρχ. σε κάθε  100 διαδρομές μεταξύ του φορτηγού και του γιαπιού.
            Ο Μπένεττον δεν είναι ούτε χειρότερος ούτε καλύτερος από τους υπόλοιπους άρχοντες των πολυεθνικών: από τη Nike, την Adidas, τη Fiat κ.τ.λ. Ακολουθεί τους νόμους της ελεύθερης αγοράς, όπως κάνουν όλοι, μεταφέροντας την παραγωγή του εκεί όπου το κόστος εργασίας είναι χαμηλότερο – εκεί όπου τα δικαιώματα εργασίας είναι ελάχιστα ως ανύπαρκτα. Και αν σε αυτές τις χώρες δουλεύουν μωρά, δε φταίνε οι καθωσπρέπει καπιταλιστές της πολιτισμένης Δύσης. Φταίνε οι νόμοι των υπανάπτυκτων κρατών, φταίνε οι βάρβαροι γονείς του Τρίτου Κόσμου που βάζουν τα παιδιά τους να δουλεύουν.
            Όμορφος ο κόσμος της ελεύθερης αγοράς, ο κόσμος της παγκοσμιοποίησης που «προάγει τον πλούτο των εθνών και την ευημερία των ατόμων». Υπάρχουν στον πλανήτη ένα δισεκατομμύριο φτωχά παιδιά και οι στατιστικές της Unicef λένε ότι ένα στα δύο εργάζεται στην κυριολεξία για ένα πιάτο φαί  στις βιομηχανίες που παράγουν προϊόντα made in … που πωλούνται στις αγορές της Δύσης. Οι στατιστικές επίσης λένε ότι το ένα στα δύο παιδιά των φτωχών και απόκληρων του πλανήτη είναι πλεονάζον. Οι αγορές δεν το χρειάζονται. Δεν είναι παραγωγικό. Και όποιος δεν παράγει, ως γνωστόν, δε χρειάζεται. Γι’ αυτό καλύτερα να πεθαίνουν προτού μεγαλώσουν και γίνουν επικίνδυνα. Για του λόγου το αληθές, οι παρααστυνομικές ομάδες στη Βραζιλία δολοφονούν κατά μέσο όρο τέσσερα παιδιά την ημέρα, ενώ στη ναρκοδημοκρατία της Κολομβίας (που είναι πιο παραγωγικοί) φθάνουν τα έξι παιδιά ημερησίως.
            Για όσους σηκώνουν αδιάφοροι τους ώμους νομίζοντας ότι αυτά συμβαίνουν μακριά τους, στη γη των Βαρβάρων, έχω δυσάρεστα νέα. Σύμφωνα με το υπουργείο Εργασίας των ΗΠΑ, πέντε εκατομμύρια παιδιά – κυρίως μεταναστών από τη Λατινική Αμερική – εργάζονται οικοδομώντας το αμερικανικό θαύμα. Στα αγροκτήματα – μοντέλο του κράτους της Καλιφόρνιας 500.000 παιδιά από 5 ως 12 ετών δουλεύουν για δύο δολάρια 12 ώρες την ημέρα κάτω από τεχνητές βροχές εντομοκτόνων. Στη Βρετανία του «Τρίτου Δρόμου» προς το σοσιαλισμό (η παιδική εργασία επιτρέπεται δια νόμου από 13 χρονών) τέσσερα στα δέκα  παιδιά εργάζονται με πενιχρά μεροκάματα.
            Τα παιδιά του κόσμου ουρλιάζουν, στέλνοντας μηνύματα αγωνίας, αλλά αυτά δε φθάνουν στα αυτιά των προοδευτικών. Έχουν άλλα σοβαρότερα προβλήματα να επιλύσουν από εκείνα της φτώχεια, της εκμετάλλευσης, της ανισότητας, της περιθωριοποίησης, της αδικίας. Αγωνιούν να πείσουν ότι είναι αρκετά ρεαλιστές – δηλαδή συντηρητικοί – για να επιβάλουν την ανταγωνιστικότητα, την ελαστικοποίηση, την εργασιακή κινητικότητα, την ανεργία· ότι μπορούν να θυσιάσουν μερικές εκατοντάδες χιλιάδες παιδιά (των άλλων) στο βωμό της παγκοσμιοποίησης.

                                                                                Μουλόπουλος Βασίλης, ΤΟ ΒΗΜΑ


Β΄. ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

1. Να γράψετε την περίληψη του κειμένου σε 100-120 λέξεις.           

2. Ποια είναι τα δομικά στοιχεία και ο τρόπος ανάπτυξης της τελευταίας παραγράφου; Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας.                                                                                        

3. Να καταγράψετε τους τρόπους πειθούς που χρησιμοποιεί ο συντάκτης του κειμένου στην πρώτη παράγραφο. Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας.                                                    

4. Να  παρουσιάσετε το ρόλο των σημείων στίξης της τρίτης παραγράφου και συγκεκριμένα των εισαγωγικών («προάγει…ατόμων»), των αποσιωπητικών (…) και της παρένθεσης (που είναι πιο παραγωγικοί).                                    

5. παραμορφώνουν: να γράψετε το παράγωγο ουσιαστικό καθώς και άλλα τέσσερα σύνθετα ουσιαστικά με το ίδιο β΄ συνθετικό. Να γράψετε πέντε προτάσεις, καθεμία από τις οποίες να περιέχει ένα από τα παραπάνω ουσιαστικά.                                                                                              

6. «Όμορφος ο κόσμος της ελεύθερης αγοράς, ο κόσμος της παγκοσμιοποίησης «που προάγει τον πλούτο των εθνών και την ευημερία των ατόμων». Να αναπτύξετε τη φράση αυτή του συγγραφέα σε μια παράγραφο 80-100 λέξεων.                                                                                              

7. Παρόλο που πολλά κράτη και φορείς αγωνίζονται σήμερα για την προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, σε πολλές χώρες του κόσμου τα ανθρώπινα δικαιώματα καταπατούνται. Σε μια επιστολή σας προς το Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ, να επισημάνετε φαινόμενα καταπάτησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε όλο τον κόσμο και να αναφέρετε τις προϋποθέσεις υπό τις οποίες μπορεί να διασφαλιστεί ο σεβασμός στα ανθρώπινα δικαιώματα.                                                                                                


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου